Nakkaş Osman’ın Eserlerinde Disipliner Soyut Geometrik Süslemeler ve Biçimler

Özet

Bu makalede, 16. yüzyıl Osmanlı minyatür sanatının temsilcilerinin önde gelenlerinden Nakkaş Osman’a ait Şehzade’nin Serhadlar Alayı ile At Meydanı, Sigetvarname (Sefer Minyatürleri), Hünernâme – Mimari Yapı ve Saray Cepheleri, Kıyafetü’l-İnsâniye fi Şema’ilü’l-Osmanîye – Sultan Portresi isimlerini taşıyan eser örneklerinde geometrik-soyut süslemelerini, figürlerini, mekânlar ve mimari düzenlemelerindeki renk kullanımlarını anlatan bir inceleme üzerine durulmuştur.

İzleyiciye doğrudan görünmeyen, derin anlam ifade eden biçim ve nesne izlenimleri ele alınarak ikonografik analizlerle ifade edilmeye çalışılmış ve böylece ele alınan eserlerdeki biçimsel ve süsleme öğelerinin sembolik olan değerleri anlamada okuyucuya bir yöntem de sunmuştur. İncelenen eserlerin aynı zamanda dönemin toplumsal, tarihi ve kültürel bağlamı açısından sıkı bir ilişki içinde olduğunu, eserlerin sadece dekoratif bir işlev ve estetik bir değerlerinin olmadığını göstermektedir. Araştırma Nitel araştırma yöntemi ile yapılmış olup verilere ulaşmak amacıyla literatür taraması yapılmıştır. Örneklem olarak kullanılan eserlerin analizinde ise Betimsel Resim Analiz yöntemi kullanılmıştır.

Sonuç olarak, Nakkaş Osman’ı ve sanatını, minyatür sanatının teknik ve estetik açıdan evrimini değerlendirme ve sonraki yapılacak olan minyatür sanatındaki ikonografik çalışmalara katkı sunması amaçlanmaktadır.