Bulimiya Nervoza ve Bilişsel Davranışçı Terapi Üzerine Derleme: Bir Olgu Sunumu
Özet Görüntüleme: 752
/ 
PDF İndirme: 389
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8077925Anahtar Kelimeler:
Bulimiya Nervoza, Bilişsel Davranışçı Terapi, Yeme BozukluğuÖzet
Yeme bozuklukları kişileri hem psikolojik olarak hem de fiziksel olarak etkileyen bir bozukluk grubudur. Alt türleri ise; anoreksiya nervoza (AN), bulimiya nervoza (BN), tıkınırcasına yeme bozukluğu (BED), pika, geri çıkarma bozukluğu ve kısıtlı yiyecek alımı bozukluğu şeklinde sınıflandırılmaktadır. Bulimiya nervoza; yineleyen tıkınırcasına yeme ataklarıyla ve kontrol hissinin kaybedilmesiyle aynı zamanda da kilo almaktan korkulduğu için yedikten sonra telafi edici davranışlara yönelme ile karakterize bir yeme bozukluğu alt tipidir. Bulimiya nervozanın yaygınlığına bakıldığında özellikle genç kadınlarda daha fazla görüldüğü bilinmektedir bunun nedeni ise kadınların bedenleriyle daha fazla ilgilenmeleri ve ideal beden algısı düşüncesiyle kısıtlayıcı diyetler uygulamalarından dolayı düzenli beslenmenin göz ardı edilmesi ve bunun sonucunda da tıkınma atakları yaşaması şeklinde açıklanabilmektedir. Tedavisinde ise pek çok tedavi yaklaşımının yanı sıra kişinin düşüncelerinin davranışlarına neden olduğunu savunan bilişsel davranışçı terapinin (BDT) etkili olduğu bilinmektedir. Bu olgu çalışmasında bulimiya nervoza belirtileri gösteren 22 yaşındaki kadın danışana uygulanan bilişsel davranışçı terapi teknikleri ile sürdürülen tedavi süreci aktarılmıştır. Üniversiteye hazırlandığı dönemde kilo alması ile kısıtlayıcı bir diyete başladığını ve bunun sonucunda da tıkınırcasına yeme atakları yaşayarak telafi edici davranışlara yöneldiğini aktaran danışan için 13 seans süren bir bilişsel davranışçı tedavi planı uygulanmıştır. Danışanının bozulan yeme davranışının düzenlenmesi ve işlevsel olmayan düşüncelerinin değiştirilmesi hedeflenmiştir.
Referanslar
Adan, R. A., & Kaye, W. H. (Eds.). (2011). Behavioral neurobiology of eating disorders (Vol. 6). Springer Science & Business Media.
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed. Arlington: American Psychiatric Association: 329-354.
Aytaç, H. M., & Hocaoglu, Ç. (2016). Bulimiya Nervoza ile Birlikte Yaşamak: Bir vaka Sunumu. Journal of Mood Disorders (JMOOD), 6(3), 158-63.
Bulik, C. M. (2002). Anxiety, depression and eating disorders. Eating disorders and obesity: A comprehensive handbook, 2(1), 193-198.
Bulik, C. M., Devlin, B., Bacanu, S. A., Thornton, L., Klump, K. L., Fichter, M. M., et al. (2003). Significant linkage on chromosome 10p in families with bulimia nervosa. American Journal of Human Genetics, 72, 200 –207.
Çaka, S. Y., Çınar, N., & Altınkaynak, S. (2018). Adolesanda yeme bozuklukları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 203-209.
Erbay, L. G., & Seçkin, Y. (2016). Yeme bozuklukları. Güncel gastroenteroloji, 20(4), 473-477.
Erol, A., & Yazıcı, F. Bulimia Nervozada Tedavi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 2(3), 172-178.
Gürdal, A. (1999). Yeme bozuklukları ve tedavisi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 9(1), 21-27.
Kernberg, O. F. (1994). Aggression, trauma, and hatred in the treatment of borderline patients. Psychiatric Clinics of North America, 17(4), 701-714.
Kjelsas E, Bjornstrom C, Götestam KG. Prevalence of eating disorders in female and male adolescents (14-15 years). Eat Behaviors 2004; 5: 13-25.
Le Grange, D., Lock, J., Loeb, K., & Nicholls, D. (2010). Academy for eating disorders position paper: The role of the family in eating disorders. International Journal of Eating Disorders, 43(1), 1.
Maner F, Aydın A: Bulimiya nervozada psikososyokültürel etmenler. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 20(1):25-37, 2007.
Mehler, P. S. (2003). Osteoporosis in anorexia nervosa: prevention and treatment. International Journal of Eating Disorders, 33(2), 113-126.
Motavallı, N. M., Tüzün, Ü., & Göktürk, Ü. (2000). Çocuk ve ergen psikiyatrisi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
Oğuz, G., Karabekiroğlu, A., Kocamanoğlu, B., & Sungur, M. Z. (2016). Obezite ve bilişsel davranışçı terapi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(2), 133-144.
Özyurt, G., Öztürk, Y., & Akay, A. P. (2017) Ergenlerde Yeme Bozuklukları ve Yeme Bozukluklarının Güncel Psikoterapötik Tedavisinin Gözden Geçirilmesi.
Pirim, B., & Tunaboylu İkiz, T. (2004). Yeme Bozukluklarında Psikoaktif Madde Kullanımı: Bir gözden Geçirme. Bağımlılık Dergisi, 5(1), 30-34.
Polivy, J., & Herman, C. P. (2002). Causes of eating disorders. Annual review of psychology, 53(1), 187-213.
Sönmez, A.Ö. (2017). Çocuk ve ergenlerde yemeyenler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9 (3), 301-316.
Steinhausen, H. C. (2009). Outcome of eating disorders. Child and adolescent psychiatric clinics of North America, 18(1), 225-242.
Striegel-Moore, R. H., & Bulik, C. M. (2007). Risk factors for eating disorders. American psychologist, 62(3), 181.
Şentürk, Z. (2020). Yeme Bozukluğu Hastalarında Tedavi Motivasyonu ve Tedavide Bilişsel Davranışçı Terapi.
Treasure, J., Sepulveda, A. R., MacDonald, P., Whitaker, W., Lopez, C., Zabala, M., ... & Todd, G. (2008). The assessment of the family of people with eating disorders. European Eating Disorders Review: The Professional Journal of the Eating Disorders Association, 16(4), 247-255.
Turan, Ş., Poyraz, C. A., & Özdemir, A. (2015). Tıkınırcasına yeme bozukluğu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7(4), 419-435.
Ünalan, D., Öztop, D. B., Elmalı, F., Öztürk, A., Konak, D., Pırlak, B., & Güneş, D. (2009). Bir grup sağlık yüksekokulu öğrencisinin yeme tutumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Journal of Turgut Ozal Medical Center, 16(2), 75-82.
Yücel, B. (2009). Estetik bir kaygıdan hastalığa uzanan yol: Yeme bozuklukları. İlk Söz, 22(4), 39-45.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 PEARSON JOURNAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
