Grafik Tasarım Bağlamında Gerilla Reklamcılık: Özgün Fotomanipülatif Uygulamalar

Mehmet Fatih YELMEN; Kaan KALAFAT

doi:10.5281/zenodo.17917163

Yazarlar

Mehmet Fatih YELMEN Ordu Üniversitesi https://orcid.org/0000-0003-1143-7403
Kaan KALAFAT Ordu Üniversitesi https://orcid.org/0009-0001-6297-1414

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17917163

Anahtar Kelimeler:

Grafik Tasarım, Görsel İletişim, Gerilla Reklamcılık, Foto Manipülasyon

Özet

Görsel iletişimin artarak önem kazandığı dijital çağda, reklam stratejileri hedef kitlenin dikkatini çekebilmek için yaratıcı, çarpıcı ve beklenmedik çözümlemelere yönelmektedir. Bu bağlamda foto manipülasyon, gerilla reklamcılığın düşük maliyetli fakat yüksek etkili iletişim potansiyelini destekleyen estetik ve stratejik bir araç olarak önem kazanmaktadır. Bu çalışma, foto manipülasyonun gerilla reklamcılık bağlamında nasıl işlevselleştiğini ve grafik tasarımın temel ilkeleriyle nasıl bütünleştiğini incelemektedir. Çalışmanın teorik ksımının yanı sıra uygulamalı tasarımlar da araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmanın teorik kısmında manipülasyon kavramı; tarihsel gelişimi, ideolojik yönleri ve fotoğrafın gerçeklikle ilişkisine dair tartışmalara değinilmiştir. Bunun yanı sıra manipülasyonun grafik tasarımın temel unsurları olan çizgi, şekil, renk, ton, doku, kompozisyon ve görsel hiyerarşi gibi ilkelerle olan ilişkisi de açıklanmıştır. Çalışmada manipülasyon temelli reklam afişlerinin nitel içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Buna göre, tipografi-imge ilişkisi, mesaj aktarımı, mizahi ve metaforik yapı, renk kullanımı ve hedef kitlenin olası algıları değerlendirilmiştir. Uygulama bölümünde incelenen “Gençliğin Gücü”, “Do You Want a Burger?” ve “Kompost” temalı fotomanipülasyon çalışmaları, modern tüketim alışkanlıkları, kültürel çeşitlilik, çevresel farkındalık ve hayal gücü gibi temaları kavramsallaştırmaktadır. Bu örneklerde manipülasyon, estetik bir müdahale olarak kullanılmıştır. Öte yandan, aynı manipülatif tavır dönüştürücü bir düşünme biçimi, eleştirel bir sorgulama aracı ve gerilla reklam stratejilerinin temel bileşeni olarak da kullanılmıştır. Elde edilen bulgularda, yüksek kontrastlı tonların, dikkat çekici tipografilerin, canlı renk paletlerinin ve düzenli kompozisyonların mesajla uyum için olduğu gözlemlenmiştir. Böylelikle foto manipülasyonun gerilla reklam uygulamalarında mesajın etkisini arttırmaya ve hedef kitlenin zihinsel ve duygusal etkileşimini güçlendirmeye yönelik bir potansiyele sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak çalışma, manipülasyonun grafik tasarım ve gerilla reklamcılık ekseninde görsel bir düzenleme olmasının yanında; kültürel, iletişimsel ve kavramsal bir strateji olarak da değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu yönüyle araştırma, görsel iletişim alanına hem kuramsal hem de uygulamalı düzeyde katkı sunmaktadır.

Referanslar

Akarçay, Ö. G. (2012). Propaganda Aracı Olarak Fotomontaj: İrfan Demirkol Örneği. Akdeniz İletişim Dergisi, 17.

Aktaş, Ö. (2011). 3 Boyutlu Açık Hava Reklamlarında Gerçekliğin Yeniden Üretimi; Mekana Dayalı Görsel Algı Deneyimi (Sanatta Yeterlilik Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Altuntaş, D. (2019). Fotoğrafta Gerçeklik Ve Manipülasyon: Türk Basınından Karşılaştırmalı Bir Analiz (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ambrose, G., Harris, P. (2013). Yaratıcı Tasarımın Temelleri. Literatür Yayınları.

Arıcan, B. (2012). Grafik Tasarımın Sanata Etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Arıkan, A. (2009). İmgeden Baskıya Grafik Tasarım. Eğitim Kitabevi.

Atan, U. (2007). Resim-İş Öğretmeni Yetiştirmede Yaratıcı Drama Yönteminin Grafik Tasarımı Derslerinde Kullanılmasının Erişi, Tutum Ve Kalıcılığa Etkisi (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Becer, E. (2013). İletişim Ve Grafik Tasarım. Dost Kitabevi Yayınları.

Berger, J. (2004). Görme Biçimleri. (Y. Salman, Çev.). Metis Yayınları.

Berger, J. (2017). Bir Fotoğrafı Anlamak (G. Dyer, Ed.; B. Eyüboğlu, Çev.). Metis Yayınları.

Bıçakçı, İ. (1998). Küresel İletişimde Tüketici Davranışının Kültürel Boyutları. Kurgu Dergisi, 15, 253-264.

Burtenshaw, K., Mahon, N., & Barfoot, C. (2014). Yaratıcı Reklamcılığın Temelleri (C. Uçar, Çev.). Literatür Yayınları.

Clark, T. (2017). Sanat Ve Propaganda: Kitle Kültürü Çağında Politik İmge (E. Hoşsucu, Çev.). Ayrıntı Yayınları.

Çaydere, O. (2015). Grafik Tasarım Programlarına İlişkin Öğretim Elemanları Ve Öğrenci Görüşleri (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Çeltek, E., Bozdoğan, M. (2012). Alternatif Pazarlama İletişimi Aracı Olarak Gerilla Pazarlama: Uygulanmış Gerilla Pazarlama Reklam Örneklerinin İncelenmesi Ve Turizm Sektörü İçin Model Önerileri. Journal Of Yaşar University, 7(28), 4788- 4812.

Danesh, V. (2017). Reklam Fotoğrafçılığında Bilgisayar Destekli İmaj Tasarımı (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Grafik Anasanat Dalı.

Dyer, G. (2010). İletişim Olarak Reklamcılık. (M.N. Öncel Taşkıran, Çev.). Beta Yayıncılık.

Eagleton, T. (1991). Ideology: An Introduction. Verso.

Ertike, A. (2010). Reklam: Temel Kavramlar, Teknik Bilgiler, Örnekler. Detay Yayıncılık.

Eryılmaz, H. (1999). Bir Kitle İletişim Aracı Olarak Haber Fotoğrafı Ve Manipülasyon (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

Gafuroğulları, D. (2014). Grafik Tasarımın Reklam Afişlerinde Kullanımı: Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Örneği. The Turkish Online Journal Of Design, Art And Communication, 4, 53-71.

Gümüştekin, N. (2013). Rengin Bir Grafik Tasarım Ürünü Olarak Afişe Katkısı: Tarihsel Bir İnceleme. Yedi: Sanat, Tasarım Ve Bilim Dergisi, 9, 35-50.

Harvey, D. (1989). Postmodernliğin Durumu (S. Savran, Çev.). Metis Yayınları.

Heller, S., Vienne, V. (2016). Grafik Tasarımı Değiştiren 100 Fikir. (B. Bayrak, Çev.). Literatür Yayınları.

Jenkins, H. (2006). Convergence Culture. New York University Press.

Kaplan, K. (2015). Tiyatro Afişlerinin Grafik Tasarım İlkeleri Bakımından Analizi Ve Eğitsel Açıdan Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.

Keser, N. (2009). Sanat Sözlüğü. Ütopya Yayınları.

Korkmaz, A. (2014). Etik Bağlamda Haber Fotoğrafçılığının Manipülasyon Ve Propaganda Aracı Olarak Kullanılmasının Değerlendirilmesi.

Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(4), 26-52.

Levinson, J. C. (1984). Guerrilla Marketing : Secrets for Making Big Profits From Your Mmall Business. Houghton Mifflin.

Levinson, J. C., Lautenslager, A. (2006). 30 Günde Gerilla Pazarlama (Çev. D. Tayan). Mediacat Kitapları.

Levinson, J. C., Horowitz, S. (2011). Yeni Pazarlama Kuralları: Karınızı Ve Gezegeni İyileştirecek Stratejiler. Optimist Yayınları.

Lovett, J. (2019). The Definition And Purpose Of Texture İn Graphic Design. 1(4), 1-2. Https://Www.Johnlovett.Com/Tone

Lucas, G. (2008). Gerilla Reklamcılık. (B. Aydın, Çev.). Media Cat Kitapları.

Megep (Mesleki Eğitim Ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi). (2007). Fotoğraf Ve Grafik, Nokta-Çizgi. Ankara: Megep.

Mercin, L. (Ed.). (2018). Uygulama Örnekleri 5. Görsel Sanatlar (1-8. Sınıflar) Öğretmenler İçin Öğretim Materyali. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Messaris, P. (1997) Visual Persuasion: The Role of Images in Advertising. Sage.

Olgun, R., Yılmaz, T. (2014). Peyzaj Mimarlığında Bilgisayar Destekli Tasarım Ve Tasarım Aşamaları. Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(1).

Ozan, K. (2012, Ağustos 2). İz Ve Gerçeklik Bağlamında Fotoğrafın Sayısallaştırılması. Kontrast Dergi.

https://kontrastdergi.com/kerem-ozan-bayraktar-iz-ve-gerceklik-baglaminda-fotografin-sayisallastirilmasi-38-sayi/

Öztütüncü, S. (2015). Fotoğraf Ve Kolaj Etkileşimine Robert Rauschenberg Ve Richard Hamilton Yaklaşımı. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5).

Ring, J. (1996). Reklam Dünyasının İçyüzü. (Ş. Komçez, Çev.). Milliyet Yayınları.

Serdarlı, E. (2008). Reklam Yazmak. Beta Yayıncılık.

Shirky, C. (2008). Here Comes Everybody. Penguen Books.

Solonen, M. (2015). Effects Of A Guerrilla Advertising Campaign On Brand Associations (Degree Programme In Business Administration). Jyväskylän Ammattikorkeakoulu, Finlandiya.

Sontag, S. (1999). Fotoğraf Üzerine (R. Akçakaya, Çev.). Altınkırkbeş Yayınları.

Toktaş, P. (2018). Sanat Elemanları Ve Tasarım İlkeleri. In L. Mercin (Ed.), Görsel Sanatlar (1-8. Sınıflar) Öğretmenler İçin Öğretim Materyali (S. 521-522). Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Topçu, Ç. (2022). Günümüz Grafik Tasarımında Dijital Manipülasyonun Yeri Ve Öneminin İncelenmesi. (Sanatta Yeterlik Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Grafik Tasarımı Anasanat Dalı, İstanbul.

Tunçkan, E. (1990). Grafik Sanatının Uyarıcı Olarak Kullanımı. Kurgu Dergisi, 8, 275- 279.

Türkel, G. (2009). The Situation Of Guerrilla Advertising In Turkey. İzmir University Of Economics, Faculty Of Fine Arts And Design, Department Of Visual Communication Design.

Urgancı, F. (2015). Gerilla Pazarlama Ve Etik: Nitel Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Ürper, O. (2012). Dijital Teknoloji Çağında Reklam Fotoğrafçılığı. Say Yayınları.

Wigan, M. (2009). Görsel İllüstrasyon Sözlüğü. (M. E. Uslu, Çev.) Literatür Yayınları.

Yüksel, A. (2010). Bir Ütopya Olarak Gerilla Sanatı Ve Gerilla Reklamcılığın Yarattığı Distopya (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.

Grafik Tasarım Bağlamında Gerilla Reklamcılık: Özgün Fotomanipülatif Uygulamalar

Yazarlar

DOI:

Anahtar Kelimeler:

Özet

Referanslar

İndir

Yayınlanmış

Nasıl Atıf Yapılır

Sayı

Bölüm

Lisans

Makale Gönder

Dil

Bilgi