Biyoloji Öğretmen Adayları İçin Standart Laboratuvar Cihaz Listesinin Geliştirilmesi ve Öğretmen Adaylarının Cihaz Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17916283Anahtar Kelimeler:
Laboratuvar Cihazları, Biyoloji Eğitimi, Öğretmen Adayları, Bilgi DüzeyiÖzet
Bu araştırmada, biyoloji öğretmen adayları için standart bir laboratuvar cihaz listesi geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının bu cihazlara ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma kapsamında on beş alan uzmanı ve yetmiş bir biyoloji öğretmen adayıyla çalışılmıştır. Uzman görüşleri, Lawshe tarafından geliştirilen içerik geçerliği oranı yöntemiyle analiz edilmiş ve kritik değer olarak 0.49 eşiği esas alınmıştır. Analizler sonucunda, yirmi altı cihazdan on beşinin biyoloji öğretmen adaylarının hizmet öncesi dönemlerinde öğrenerek meslek yaşamlarında ders, proje ve araştırmalarında kullanmaları gereken temel cihazlar olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının bu cihazlara yönelik bulguları incelendiğinde, en yüksek bilinirliğin ışık mikroskobu ve görevine ait olduğu; buna karşılık elektroforez, pH metre ve spektrofotometri cihazlarında bilgi düzeylerinin düşük olduğu görülmüştür. Görev bilme oranlarının tanıma oranlarıyla paralel seyretmesi, öğretmen adaylarının bilgiyi yalnızca tanıma düzeyinde değil, işlevsel olarak da edindiklerini göstermektedir. Araştırmadan elde edilen sonuçların, biyoloji öğretmenliği programlarında laboratuvar yeterliklerinin güçlendirilmesine ve öğretmen adaylarının deneysel becerilerinin desteklenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Referanslar
Aga Khan University Examination Board. (2019). Setting up science laboratories: Basic guidelines. https://examinationboard.aku.edu/press-center/Publication/Science-Lab-Basic-Guidelines.pdf
American Society for Microbiology. (2020). Standards for biology teaching labs: Biosafety and instructional practices. Carnegie Mellon University Environmental Health and Safety. https://www.cmu.edu/ehs/Laboratory-Safety/biological-safety/standards-teaching-labs.html
Armbruster, P., Patel, M., Johnson, E., & Weiss, M. (2009). Active learning and student-centered pedagogy improve student attitudes and performance in introductory biology. CBE—Life Sciences Education, 8(3), 203–213. https://doi.org/10.1187/cbe.09-03-0025
Bal, A. P. (2018). Ortaöğretim öğrencilerinin biyolojiye yönelik tutum ve algıları. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(3), 112–128.
Baltürk, M., (2006) Fen bilgisi öğretmen ve öğretmen adaylarının laboratuvar kullanımında karşılaştıkları zorluklar ve çözüm önerileri (Trabzon İli Örneği), Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kars.
Bektaş, O. (2011). Pre-service chemistry teachers’ knowledge regarding laboratory equipment and their functions. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 15, 1548–1552. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.03.333
Benzer, E., & Demir, S. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının mikroskop kullanım bilgilerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 1-21.
Böyük, U., Demir, S., & Erol, M. (2010). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik yeterlik görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. TÜBAV Bilim Dergisi, 3(4), 342-349.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (31. bs.). Ankara: Pegem.
Cambridge International. (2021). Guide to planning practical science. Cambridge Assessment International Education. https://www.cambridgeinternational.org/Images/573787-guide-to-planning-practical-science.pdf
Coştu, B., Ayas, A., Çalık, M., Ünal, S., & Karataş, F. Ö. (2005). Fen öğretmen adaylarının çözelti hazırlama ve laboratuvar malzemelerini kullanma yeterliliklerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 65-72.
Gericke, N., Ekborg, M., Haglund, J., & Leden, L. (2023). A systematic review of research on laboratory work in secondary-school science education from 1996 to 2019. Studies in Science Education, 59(1), 1–36. https://doi.org/10.1080/03057267.2022.2090125
Gökmen, A., Gürkan, B., & Katırcıoğlu, H. T. (2021). Preservice biology teachers’ knowledge and usage level regarding lab equipment and materials. Journal of Education and Learning (EduLearn), 15(3), 397–405. https://doi.org/10.11591/edulearn.v15i3.20018
Jona, K., Adsit, J., & Powell, A. (2008). Goals, guidelines, and standards for student scientific investigations. North American Council for Online Learning. http://www.nacol.org/docs/NACOL_ScienceStandards_web.pdf
Kahyaoğlu, M., & Tekin, M. (2025). Biyolojide öğrenilmesi zor olan konular ve etkili öğrenme yolları: Fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Manas Journal of Social Studies, 14(2), 345–364.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. bs.). Ankara: Nobel.
Kennedy, D. (2002). Science in the 21st century. Science, 295(5554), 1951–1951. https://doi.org/10.1126/science.295.5554.1951
Kızkapan, O., Tanık Önal, N., & Kırmızıgül, A. S. (2024). Laboratory use self-efficacy of Turkish pre-service science teachers trained in different teacher education programmes. CEPS Journal: Center for Educational Policy Studies Journal, 14(2), 93–110. https://ojs.cepsj.si/index.php/cepsj/article/view/1571
Köseoğlu, P., & Soran, H. (2006). Biyoloji öğretmenlerinin araç-gereç kullanımına yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(30), 159-165.
Kurt, H., Ekici, G., Aktas, M., & Aksu, Ö. (2013). On the concept" Microscope": Biology student teachers' cognitive structure. Educational Research and Reviews, 8(19), 1859-1874.
Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28(4), 563–575. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x
Long, T. M., Dauer, J. M., & Gouvea, J. S. (2024). Editorial: Systems thinking in biology teaching and learning. Frontiers in Education, 9, 1380524. https://doi.org/10.3389/feduc.2024.1380524
Mangarin, R. E., & Macayana, A. D. (2024). Why schools lack laboratory and equipment in science? Through the lens of research studies. Journal of Science Education and Research, 12(2), 45–56. https://www.researchgate.net/publication/385950138
Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli: Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. https://mufredat.meb.gov.tr
Olufunke, B. T. (2012). Effect of availability and utilization of physics laboratory equipment on students' academic achievement in senior secondary school physics. World Journal of Education, 2(5), 1-7.
Özarslan, M. (2021). Öğrencilerin biyoloji korkuları ve biyolojiye yönelik tutumları. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 17(2), 85–98.
Serin, O. (2001). Lisans ve lisansüstü düzeydeki fen grubu öğrencilerinin problem çözme becerileri, fen ve bilgisayara yönelik tutumları ile başarıları arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
Schnell, S. (2023). Making sense of science in the 21st century: An opinion piece. Frontiers Policy Labs, 4, 1104350. https://doi.org/10.3389/fpls.2023.1104350
Sıdal, M., Güler, M., & Tali, D. (2023). Fen bilimleri dersindeki laboratuvar uygulamalarının öğretmen görüşleri bağlamında değerlendirilmesi. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(2), 342-361.
Wilson, F. R., Pan, W., & Schumsky, D. A. (2012). Recalculation of the critical values for Lawshe’s content validity ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 45(3), 197–210. https://doi.org/10.1177/0748175612440286
World Health Organization. (2011). Laboratory quality management system: Handbook. Geneva: World Health Organization. Retrieved from https://apps.who.int/iris/bitstream/10665/44665/1/9789241548274_eng.pdf
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 PEARSON JOURNAL

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.