Bağımlılık, Bağlanma ve Öfke Kapsamında Bir Olgu Sunumu
Özet Görüntüleme: 723
/ 
PDF İndirme: 295
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8077816Anahtar Kelimeler:
Bağımlılık, Bağlanma Kuramı, Tütün Kullanım Bozukluğu, Öfke, Bağlanma StilleriÖzet
Bireyi biyolojik, psikolojik ve sosyal anlamda olumsuz etkileyecek sonuçlara yol açan ve kullanımının kontrol edilmesinde zorluk yaşanan ilaç ya da kimyasal madde kullanma eylemi bağımlılık olarak adlandırılmaktadır. Bağımlılık “Madde Kullanım Bozukluğu” olarak ele alınmakta ve bağımlılığa sebep olabilecek maddelere göre alt sınıflara ayrılmaktadır. Tütün Kullanım Bozukluğu’da bu alt sınıflardan biridir. Literatüre göre Tütün Kullanım Bozukluğu bulunan bireylerin tütünü çökkün duygu durumu, yoğun stres gibi anlarda sıkıntıyı azaltmak amacı ile kullandıkları tespit edilmiştir. Bu bağlamda bağımlılık bir bağlanma bozukluğu olarak tanımlanabilmekteyken, kullanılan madde de bireyin yaşama uyum sağlayabilmek adına bağlanma ile ilgili problemlerini düzene soktuğu bir aracı olarak değerlendirilmektedir. Madde Kullanım Bozukluğu’nun tedavisinde genel olarak psikoterapi ve farmakoterapi kullanılmaktadır. Ancak tedavi yöntemi ne olursa olsun birey, geçmiş yaşantısından bağımsız olarak düşünülemeyecektir. Tüm bunlar bağlamında literatüre ve dolayısı ile klinisyenlere farklı bir bakış açısı sunmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada Tütün Kullanım Bozukluğu’na bağlı yoksunluk semptomları gösteren olgunun şikayetleri ve geçmiş yaşantısı bağlanma kuramı perspektifinden incelenmiştir.
Referanslar
Amerikan Psikiyatri Birliği (2013). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabı (5. Baskı (DSM-5) ). (E. Köroğlu, Çev.) Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Arasıl, A. (2021). Sigara içen yetişkinlerde stresle başa çıkma yöntemleri ile sigara bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü).
Arslan, Y. (2015). Madde kullanımı ile bağlanma stilleri ve erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişki (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Balkaya, F. ve Şahin, N. H. (2003). Çok boyutlu öfke ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3), 192-202.
Bülbül, K. (2016). Aile yapısı, bağlanma stili ve umutsuzluğun lise öğrencilerinin madde kullanma eğilimleri ile ilişkisi (Master's thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
Cenkseven, F. (2003). Öfke yönetimi becerileri programinin ergenlerin öfke ve saldirganlik düzeylerine etkisi. Egitim Bilimleri ve Uygulama, 2(2), 153-167.
Çalışır, M. (2009). Yetişkin bağlanma kuramı ve duygulanım düzenleme stratejilerinin depresyonla ilişkisi. Psikiyatride güncel yaklaşımlar, 1(3), 240-255.
Çaparlar, C. Ö. ve Dönmez, A. (2016). Bilimsel araştırma nedir, nasıl yapılır. Turk Anaesthesiol Reanim, 44(4), 212-8.
Demir, F. B. (2019). Madde kullanım bozukluğu tanısı almış bireylerde bağımlılık şiddeti ile bağlanma biçimleri ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişki: Elazığ örneklemi (Master's thesis, Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü).
Dünya Sağlık Örgütü (2008). DSÖ küresel tütün salgını raporu MPOWER paketi. Cenevre.
Durak Batıgün, A. ve Büyükşahin, A. (2008). Aleksitimi: Psikolojik Belirtiler ve Bağlanma Stilleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 11(3) 105-114.
Duran, S. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin sigara içme davranışının aile ilişkileri ve bağlanma stilleri ile ilişkisi. Genel Tip Dergisi, 28(1) 6-13.
Gençtanırım-Kurt, D. ve Çetinkaya Yıldız, E. (2018). Kişilik kuramları: Gerçek yaşamdan kişilik analizi örnekleriyle. Ankara: Pegem Akademi.
Görünmez, M. (2006). Bağlanma stilleri ve duygusal zekâ yetenekleri (Master's thesis, Uludağ Üniversitesi).
Karababa, A. ve Dilmaç, B. (2015). Ergenlerde İnsani Değerlerin Sürekli Öfke ve Öfke İfade Biçimlerini Yordamadaki Rolü. Ilkogretim Online, 14(3).
Karataş, Z. (2008). Lise öğrencilerinde öfke ve saldırganlık. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 277-294.
Kaya Örk, E. (2021). Bağlanma kuramı çerçevesinde aldatma ve boşanma. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 248- 263.
Keskin, G., ve Çam, O. (2009). Bağlanma süreci: Ruh sağlığı açısından literatürün gözden geçirilmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 23(2), 145-158.
Morrison, J. (2019). DSM-5'i kolaylaştıran "Klinisyenler İçin Tanı Rehberi" (Türkçe Çeviri 2 b.). (M. Şahin, Dü., ve H. Uğur Kural, Çev.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Morsünbül, Ü., ve Çok, F. (2011). Bağlanma ve ilişkili değişkenler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(3), 553-570.
Özkamalı, E. ve Buğa, A. (2010). Bir Öfke Denetimi Eğitimi Programı’nın üniversite öğrencilerinin sürekli öfke düzeylerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 50-59.
Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz dergisi, 11(2).
Sümer, N., Oruçlular, Y. ve Çapar, T. (2015). Bağlanma ve bağımlılık: Kuramsal çerçeve ve derleme çalışması. Bağımlılık dergisi, 16(4), 192-209.
Şahin, H. (2005). Öfke ve öfke denetiminin kuramsal temelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 1-22.
Tekin, M. S. (2020). Madde kullanım bozukluğu tanılı hastaların yakın ilişkilerde bağlanma stilleri, duygu düzenleme güçlüğü ve bilinçli farkındalık düzeylerinin tedavi motivasyonlarını yordayıcı etkisi (Master's thesis, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
Türkiye Halk Sağlığı ve Kronik Hastalıklar Enstitüsü (2021). Dünya tütünsüz günü. 1-9.
Uysal, M. A. (2016). Nikotin sizi nasıl esir alıyor? Tütün bağımlılığının nörobiyolojisi.Güncel Göğüs Hastalıkları Serisi, 4 (1), 37-43.
Ünüvar, M., E. (2016). Tıp öğrencilerinde tütün bağımlılığı ve bırakma girişimleri: Engeller ve başarıyı etkileyen faktörler. (Uzmanlık tezi, Aile Hekimliği Tıp Ana Bilim Dalı).
Yavuz, M. (2020). Nikotin bağımlılığında psikolojik dayanıklılık ve duygu düzenleme güçlüklerinin rolü (Master's thesis, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü).
Yaz, B. (2019). İç Anadolu Bölgesinde sigara bağımlılığı bulunan bireylerin bağlanma stilleri ve psikolojik semptomları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Yaz, B., Ünübol, H. ve Hızlı Sayar, G. (2019). Sigara içen ve içmeyen bireylerin bağlanma stillerinin karşılaştırılması. Güncel Bağımlılık Araştırmaları, 3(1), 11-15).
Yeşilay (2021). Dumansız bir hayat. Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Alan Kitaplığı Dizisi, 3, 1-28.
Yıldızhan, Y. (2019). Madde bağımlısı bireylerde bağlanma stilleri ve ilişki bağımlılığı (Master's thesis, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa).
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 PEARSON JOURNAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
