BARCELONA SÜRECİNDEN ARAP BUHRANI’NA: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN AKDENİZ POLİTİKASINDA ENDİŞE VE TEREDDÜTLERİ

Özet

Barselona Süreci özellikle ABD’de 11 Eylül olaylarından sonra bir takım değişikliklere uğrayarak yeniden düzenlenmiştir. AB, bölgedeki ülkelerle ilişkilerini seküler kökenli otoriter rejimler üzerinden yürüterek, ilişkilerde güvenlik, terör, enerji ve göç, daha ön plana çıkmıştır. Çalışmada bu ilişkiler ve bunların nedenleri ve sonuçlarının gösterilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın kapsamı özellikle dönüm noktası olan Barcelona Sürecinden “Arab Baharı” olarak adlandırılan dönem, ağırlıklı olarak analiz edilmiştir. Bu sürecin büyük ölçüde başarısızlığı uğraması ve aksine bölgenin istikrarsızlığı girerek buhrana dönüşmesi ve AB üzerinde oluşturduğu etkiler çalışmanın ana teması olmuştur. AB’nin bu dönemden günümüze kadar olan süreçte bölge ilişkilerinde endişe ve tereddütlü yaklaşımı üzerindeki politikalarının nedenleri üzerinde durulmuştur. Bölgeden kaynaklı olarak görülen terör, göç ve enerji AB’nin politikalarında en belirleyici unsurlar olmuş zaman zaman sadece bu unsurların sırası değişmiştir. Bölge ile ilgili ilişkilerini bu noktalar üzerinden belirleyerek bölge ülkelerine, politika belirleyici olarak da kendi önceliklerini büyük ölçüde uygulatmıştır. Özellikle göç konusunda AB değerlerinden ödün vererek politikalar üretmiştir. Birlik içindeki üye devletler, sürecin başlangıcında çok parçalı politikalar izlese de zamanla bu unsurlar Birliğin ortak politikası haline gelmiştir.